GELOOF en LEVEN



 HOME

 INHOUD


KOM, HEILIGE GEEST

P. Raniero Cantalamessa OFM Cap.

Ter gelegenheid van het in functie treden van Charis,

de coördinatiecommissie voor heel de Katholieke Charismatische Vernieuwing


1. BIDDEN WIJ OM DE GEEST TE ONTVANGEN

2.

3.


1. BIDDEN WIJ OM DE GEEST TE ONTVANGEN


Volgend Pinksterfeest (2019), zal CHARIS in functie treden. CHARIS is de nieuwe en enige instantie ten dienste van heel de stroom van de genade van de katholieke charismatische vernieuwing. Dit is een unieke kans voor ons en voor de gehele kerk om een nieuwe uitstorting van de Geest te ontvangen. Het doel van deze bezinning - evenals de andere twee die volgen en die werden gevraagd door de coördinatiecommissie - is juist de  inzet van gebed van veel broers en zusters te ondersteunen en te stimuleren, met behulp van Bijbelse en theologische fundamenten, en wil zo bijdragen tot het geestelijk succes van deze gebeurtenis.


Hoe hebben de apostelen zich voorbereid op de komst van de Heilige Geest?

Door te bidden! "Allen waren één van hart, toegewijd in het gebed, met de vrouwen, met Maria de moeder van Jezus, en met zijn broeders 1."

Het gebed van de apostelen in het Cenakel verzameld met Maria, is de eerste grote Epiklese (gebed van de Kerk om de H. Geest), het opent de voorbededimensie van de kerk, en dit "kom, Heilige Geest" zal blijven weerklinken in de kerk door de eeuwen heen, en de liturgie zal het laten voorafgaan aan alle belangrijke acties.


Terwijl de kerk aan het bidden was, kwam «een geluid uit de hemel als een machtige stormwind [...]» Allen werden vervuld met de heilige geest 2. "Hier gebeurde wat er gebeurd was tijdens de doop van Christus:" als [...]Jezus aan het bidden was, nadat Hij gedoopt was, werd de hemel geopend. De geest [...] kwam over Jezus 3. " Men zou zeggen dat voor Lukas, het gebed van Jezus de hemel doorboorde en de heilige Geest over Hem liet komen. Hetzelfde gebeurde met Pinksteren.


Het is indrukwekkend om te zien met welke vasthoudendheid, in de handelingen van de apostelen, de komst van de Heilige Geest verband houdt met gebed. Wij doen de doorslaggevende rol van de doop 4 niet tekort, maar men legt meer nadruk op gebed. Saul was in gebed toen de Heer Ananias naar hem zond zodat hij het zicht terugkreeg en vervuld werd van de H. Geest. 5. Wanneer de apostelen gehoord hadden dat Samaria het woord had ontvangen, stuurden  ze Petrus en Johannes, en "bij aankomst, baden zij voor deze Samaritanen, opdat zij de heilige Geest zouden 6 ontvangen."


1 Ac 1, 14. 2 Ac 2, 2-4.

3 Lc 3, 21-22.

4 Cf. Ac 2, 38.

5 Cf. Ac 9, 9-11.

6 Ac 8, 15.

7 Ac 8, 18, s.

8 Lc 11, 13.                                                           

 

Wanneer, op hetzelfde moment, de magiër Simon probeerde de Heilige Geest te ontvangen door te betalen, reageerden de apostelen met verontwaardiging 7. U kunt de Heilige Geest niet kopen, je kan hem alleen afsmeken in gebed. Jezus zelf had de gave van de Heilige Geest gekoppeld aan het gebed door te zeggen: "als gij, ofschoon ge slecht zijt  goede dingen weet te geven aan uw kinderen, hoeveel te meer zal de vader in de hemel de Heilige Geest geven aan degenen die het Hem vragen 8!”

Hij had dit geschenk, niet alleen aan ons gebed gebonden maar ook en vooral aan het zijne door te zeggen: "Ik zal de vader vragen, en hij zal u een andere voorspreker geven die zal altijd met u zal zijn 9.” Tussen het gebed en de gave van de Geest is er dezelfde beweging en vervlechting als tussen genade en vrijheid. We krijgen van de Heilige Geest het bidden, en we moeten bidden om de Heilige Geest. Eerst is er het geschenk van de genade, maar dan moeten wij bidden dat deze gave behouden blijft en dat ze kan groeien.


Maar dit alles mag niet een abstract en vaag onderricht blijven. Het moet iets zeggen tot mij persoonlijk. Wilt u de Heilige Geest ontvangen? Je voelt u zwak en zou wensen te worden overdekt met macht uit den hoge? Voel je je leeg en wilt u worden opgewarmd? Dor en u wilt worden gedrenkt? Starm en u wilt soepel worden? Ongelukkig met je leven en je wilt worden vernieuwd? Bid, bid, bid! Dat op uw lippen nooit deze kreet mag verdwijnen : Veni Sancte Spiritus, Kom, heilige Geest !

Als een persoon of een groep mensen zich met u in gebed en afzondering stelt, vastbesloten om zich niet op te richten zonder dat ze ontvangen hebben wat ze vroegen en nog veel meer. Dat is gebeurd is op de eerste retraite van Duquesne, die de oorsprong was van het katholieke charismatische Vernieuwing.


Naar het voorbeeld van het gebed van Maria en de apostelen, moet ons gebed een "eenstemmig en voortdurend" gebed zijn. Concordant of unaniem (homothymadon) betekent letterlijk, één van hart (cum corda/met het hart) en "één ziel". Jezus zei: "En ook zeg Ik u: als twee van u op aarde eensgezind iets vragen, zullen zij het krijgen van mijn vader die in de hemel is 10."  

De andere functie van het gebed van Maria en de apostelen is dat er een "persistentie" is. De oorspronkelijke Griekse term die de kwaliteit van het christelijk gebed uitdrukt (proskarterountes) geeft een actie aan ‘persistent, indringend’, het feit van met toewijding en volhardend iets willen. Het vertaalt zich als vasthoudend en ijverig in gebed. Kan ook worden vertaald door "ijverig vasthoudend" aan het gebed.


Dit woord is belangrijk, omdat het meestal naar boven komt, telkens wanneer in het nieuwe Testament wordt gesproken over het gebed. In de Handelingen komt het vlug ter sprake wanneer men spreekt over de eerste gelovigen  "zij legden zich toe op de leer van de apostelen waren ijverig in het breken van het brood en het gebed 11." St. Paulus beveelt ook aan om "ijverig in het gebed te zijn 12.” In een passage uit de brief aan de Efeziërs, lezen we: "in alle omstandigheden geve u de Geest te bidden en te smeken: blijf wakker, wees ijverig in de smeekbede voor alle gelovigen 13.  


9 Jn 14, 16.

10 Mt 18, 19.

11 Ac 2, 42.

12 Rm 12, 12 ; Col 4, 2.

13 Ep 6, 18.

                                                          

De substantie van deze leer is afkomstig van Jezus, die de gelijkenis van de lastige weduwe vertelde, juist om de noodzaak aan te geven van altijd  te bidden zonder je te ontmoedigen 14. De Kanaänitische vrouw is een levende illustratie van dit vasthoudend gebed dat door niets ontmoedigd te krijgen is  en uiteindelijk, juist om deze reden, krijgt wat ze wil. Ze vroeg een eerste keer de genezing van haar dochter en Jezus – zo staat er geschreven - antwoordde haar geen woord 15. Ze dringt erop aan en Jezus reageert dat Hij slechts werd gezonden naar de verloren schapen van Israël. Ze gooit zichzelf aan zijn voeten en Jezus zegt tegen haar "dat het niet juist om te om het brood van de kinderen te geven aan de honden."  Je zou van minder ontmoedigd worden. Maar de Kanaänitische vrouw niet. Ze zegt: "juist, Heer, maar de hondjes krijgen toch ook de kruimels", en Jezus roept uit van vreugde: "vrouw, groot is uw geloof, dat alles met u geschiede zoals gij wilt.” 16


Bidden voor een lange tijd, met doorzettingsvermogen, betekent niet  bidden met veel woorden, dat gelijk is aan een zinloos gebabbel als de heidenen 17. Volharden in gebed betekent: vaak vragen, niet ophouden met vragen, niet wanhopen, nooit opgeven. Dit betekent zich geen rust geven en geen rust geven aan de Heer: "Gij die de herinnering aan de Heer levend houdt, neem geen rust! Laat Hem geen rust tot Hij Jeruzalem onwankelbaar heeft gemaakt. 18


Maar waarom moet gebed volhardend zijn en waarom luistert God niet onmiddellijk ? Is Hij het niet die in de Bijbel belooft onmiddellijk te luisteren, zodra u bidt, of voordat je zelfs klaar bent met bidden? "Als ze tot Mij roepen, zal Ik antwoorden; ze zullen nog aan het spreken zijn als ik ze reeds hoor 19.” Jezus zei: "en zou God geen recht doen aan zijn uitverkorenen, die dag en nacht tot hem roepen? Zal Hij ze laten wachten?  Ik zeg u: snel zal Hij ze recht doen” 20. Spreekt onze ervaring deze woorden niet flagrant tegen? Nee, God heeft beloofd om altijd te luisteren, onmiddellijk te luisteren naar onze gebeden, en Hij doet het! Het zijn wij die onze ogen moeten openen.


Dat is heel waar, hij houdt zijn woord: door het uitstellen van zijn steun, helpt Hij ons al. Inderdaad, het feit van uit te stellen is op zich al een hulp. En dit omdat als Hij te snel naar de wil van de aanvrager luistert, Hij niet kan zorgen voor een perfecte gezondheid. Het is immers noodzakelijk  onderscheiden te maken tussen de verhoring 'volgens de wil van de persoon die bidt’ en ‘de verhoring' volgens de behoefte van de persoon die bidt, namelijk zijn heil (zaligheid.)

Jezus zei: “Zoekt, u zult vinden; klop, men zal u openen” 21  Wanneer we deze woorden lezen, denken wij onmiddellijk dat Jezus belooft om ons alles te geven wat we vragen, en wij staan verbaasd omdat we zien dat dit zelden gebeurt. Maar hij bedoelde vooral één ding: "Zoek Mij en u zult Me vinden, klop en Ik zal openen.” Hij belooft van zich te geven, bovenuit de kleine dingen die we hem vragen, en deze belofte houdt Hij onfeilbaar altijd. Degenen die hem zoeken, vinden Hem; voor wie klopt doet Hij open en eens men Hem gevonden heeft, wordt de rest op de tweede plaats gezet.


Wanneer het voorwerp van ons gebed het goede geschenk bij uitstek is, wat God zelf wil ons vooral wil geven - de Heilige Geest – dan moeten wij ons hoeden voor alle illusie. Wij vatten de Heilige Geest, min of meer bewust, soms op als een krachtige hulp van boven, een levensadem die ons gebed en onze ijver doet herleven,  ons dienstwerk effectief maakt en ons toelaat met gemak het kruis te dragen. Je hebt jarenlang gebeden op deze manier om uw eigen Pinksteren te beleven, en het lijkt erop dat niet één zuchtje wind te bespeuren viel.  Niets van wat u verwacht had gebeurde.


14 Lc 18, 1.

15 Mt 15, 23.

16 Mt 15, 21s.

17 Cf. Mt 6, 7.

18 Is 62, 6-7.

19 Is 65, 24.

20 Lc 18, 7-8.

21 Mt 7, 7.                                                           


De Heilige Geest wordt niet gegeven om ons egoïsme te versterken. Kijk beter om je heen. Misschien hebt u deze Heilige Geest gevraagd voor u, God gaf het aan u, maar voor anderen. Misschien werd het gebed van anderen om je heen, door uw woord, vernieuwd en het jouwe bleef moeizaam als voorheen; anderen vonden dat hun hart werd doorboord, ze werden diep getroffen en in tranen hebben ze zich bekeerd en jij zit nog steeds te vragen om dezelfde genade. Laat God vrij; Maak er een punt van aan God zijn vrijheid te laten.

Het is de manier die hij koos, om u zijn Heilige Geest te geven en het is de beste. Wie weet of een apostel, de dag van Pinksteren, door het zien van de berouwvolle menigte die zich op de borst sloeg, in het hart getroffen door het woord van God, wie weet, zeg ik, of hij geen afgunst en verwarring voelde, eraan denkend dat hij nooit had gehuild om Jezus van Nazareth gekruisigd te hebben. St. Paulus, wiens prediking gepaard ging met de manifestatie van de geest en van de macht, vroeg drie keer bevrijd te worden van de doorn in zijn vlees, maar werd niet verhoord en moest er zich bij neerleggen opdat de macht van God zich beter kon tonen. 22.


In de charismatische Vernieuwing, manifesteert gebed zich in een nieuwe vorm in vergelijking met het verleden: het gebed van de groep of de gebedsgroep. Door eraan deel te nemen begrijpt u wat de apostel bedoelde toen hij aan de Efeziërs schreef: "maar laat u bezielen door de Geest. EF.5,19 Spreekt elkander toe in psalmen en hymnen en liederen, ingegeven door de Geest. Zingt en speelt voor de Heer van ganser harte. EF.5,20 Zegt altijd voor alles dank aan God de Vader in de naam van onze Heer Jezus Christus. 23 ". En opnieuw: " EF.6,18 Bidt en smeekt in de Geest bij elke gelegenheid en op allerlei wijze. Houdt daartoe nachtwaken, waarbij gij met volharding God smeekt voor alle heiligen.” 24.


We kennen twee basistypen van het gebed: het liturgische en persoonlijk gebed. Liturgisch gebed is Gemeenschappelijk, maar het is geen spontaan; persoonlijk gebed is spontaan, maar het is geen Gemeenschap. Er zijn momenten waarin we spontaan kunnen bidden volgens de inspiratie van de Geest, maar door je gebed te delen met anderen, het samenbrengen van de verschillende gaven en charismata en elkaar opbouwend met de ijver van de andere; het samenbrengen van de verschillende  “tongen van vuur" om zo een enkele vlam te vormen. Kortom, een spontaan en gemeenschappelijk gebed tegelijk.


We hebben een prachtig voorbeeld van zo’n "charismatisch" gebed, spontaan én gemeenschappelijk, in het vierde hoofdstuk van de Handelingen. Petrus en Johannes, vrijgelaten uit de gevangenis met een formeel verbod om te spreken voor Jezus, komen terug naar hun gemeenschap, die begon te bidden. De een verkondigt een woord van de Schrift (‘Vorsten staan samen op tegen de Heer, Christus'), een ander heeft een profetische gave om het woord toe te passen op de huidige situatie; Er is een 'verheffing' van het geloof dat de moed geeft om "genezingen, tekenen en wonderen te vragen." Tenslotte herhaalt zich wat er gebeurd is op het eerste Pinksteren "allen werden vervuld met de Heilige Geest" en met volharding Christus te prediken.  


22 Cf. 2 Co 12, 8s.

23 Ep 5, 18-20.

24 Ep 6, 18.   


Een speciaal geschenk om te vragen aan de Heilige Geest ter gelegenheid van de vernieuwing en de eenwording van dienstorganisaties (in ‘Charis’) is dat wonder te herleven van deze eerste charismatische gebedsgroepen waarin men bijna de aanwezigheid van de Heilige Geest inademde en waar de heerlijkheid van Christus niet enkel als een waarheid die men verkondigde maar op bijna tastbare wijze beleefde. Laten we niet vergeten dat de gebedsgroep of het gebed in groep het basisonderdeel is dat zowel de realiteit van gebedsgroepen als die van de charismatische fraterniteiten naderbij brengt.


Met elk van de modaliteiten van het gebed dat we net aanhaalden, kunt u deelnemen aan de ketting van gebed om Pinksteren voor te bereiden. Voor diegenen die houden van het liturgisch gebed, stel ik voor om meerdere malen per dag naar hun keuze, een van de volgende aanroepingen van de Heilige Geest te gebruiken die in gebruik zijn in de liturgie, wetende dat je zo toetreedt tot de talloze menigten van gelovigen die dit vóór ons hebben uitgedrukt:


"Kom, Heilige Geest, vervul de harten van uw gelovigen en onsteek in hen het vuur van uw liefde." (Voor degenen die nog steeds graag te bidden met de oorspronkelijke Latijnse formules: "Veni, Sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium en tui amoris in eis ignem accende"). Of: "Zend, Heer, uw Geest en vernieuw het gelaat van de aarde." Of: kom, Schepper geest, bezoek onze geest, vul met hemelse genade de harten die Gijzelf hebt geschapen.” (Veni Creator Spiritus …)


De Engels-sprekende broeders en zusters, stel ik voor de woorden van dit lied te herhalen dat we van onze broeders van de Pinksterbeweging hebben ontvangen en dat miljoenen gelovigen heeft vergezeld tijdens het ontvangen van de doop in de geest, alleen of in een groep (afwisselend het enkelvoud 'mij' en het meervoud 'ons'): "O Geest van de levende God, kom in ons hart, raak mij, leid mij, vul mij met uw liefde." O Geest van de levende God, kom onze harten raken". (= Geest van God, maak in dit uur al uw kind’ren vrij …)


In mijn boek met commentaar op het Veni Creator 25 heb ik ook een aanroeping van de Heilige Geest. Ik wil het hier delen met degenen die het inspireert: kom, Heilige Geest! Kom op, sterkte en zoetheid van God! Kom, beweging en vrede! Vernieuw onze moed, vul onze eenzaamheid in de wereld, schep in ons de intimiteit met God! Wij zeggen nogmaals, zoals de profeet: "Kom uit de vier windstreken", alsof we niet weten waar je vandaan komt; Wij zeggen: kom, Geest van de doorboorde zijde van Christus aan het Kruis! Kom uit de mond van de verrezene! (nvdr Hij blies over hen en zei: Ontvang de heilige Geest)


P. Raniero Cantalamessa OFM Cap.


25 Viens Esprit Créateur, Méditations sur le Veni Creator, EdB 2008.